Ben ik normaal? Als je hoofd voelt als twintig overvolle fruitschalen

Het is een van de meest gestelde vragen die ik krijg als professional organizer en structuurcoach voor mensen met ADHD, ADD en HSP: “Is het normaal dat ik zo denk en me zo voel?” En vaak zit daar onder: “Waarom lukt het anderen wel om alles op orde te houden? Waarom heb ik zo’n warboel in mijn hoofd? Waarom voel ik zoveel tegelijk?” Laat ik beginnen met dit: Ja, het is normaal. Alleen niet het soort ‘normaal’ dat we vaak als standaard voorgeschoteld krijgen.

Leg je hoofd eens op de fruitschaal

Misschien ken je het wel: zo’n schaal op de eettafel, het aanrecht of een lade waar van alles in belandt. Sleutels, bonnetjes, elastiekjes, een pen, een oude mobiele telefoon, losse papieren, een batterij. In ieder geval: vol en onoverzichtelijk en zonder een idee waar je moet beginnen om het op te ruimen. Laten we het zo’n plek voor het gemak eens even de ‘fruitschaal’ noemen. Probeer jouw hoofd denkbeeldig in de fruitschaal te leggen. En als het helpt: stop ‘m er desnoods echt even in. Wat komt eruit? Gedachtes, emoties, to do’s? Voelt het overzichtelijk en past het erin? Of heb je meer tijd en ruimte nodig om je hoofd te legen?

Het hoofd van iemand met ADHD, ADD of HSP kan aanvoelen als twintig volle, onoverzichtelijke fruitschalen. Vol losse stukjes informatie waarin het lastig is om orde te scheppen. Want waar moet je beginnen? En wat ga je allemaal tegenkomen? In huis kan je dit vaak herkennen aan rommel, maar het brein kan je niet zien vanaf de buitenkant.

Voorbeelden die je misschien herkent bij jezelf

Veel van mijn klanten – en ikzelf ook – herkennen zich in dingen zoals:

• Het gevoel dat je vijf gedachtes tegelijk hebt, maar er geen één helemaal afmaakt.
• Van hot naar her bewegen en dan vergeten waar je naartoe onderweg was.
• Na een afspraak ben je helemaal gesloopt, terwijl er ogenschijnlijk ‘niets bijzonders’ is gebeurd.
• Dagelijks blijft maar door je hoofd malen wat anderen nou eigenlijk van jou vinden.
• Je raakt ineens intens enthousiast over een nieuw idee… en zakt daarna net zo snel weer in.
• Je raakt snel gefrustreerd als iets traag gaat, zoals wachten in een rij of luisteren naar langdradige uitleg.
• Je voelt je vaak ‘anders’ in groepen, alsof je er niet helemaal tussen past.
• Op je werk heb je veel goed voor elkaar, maar thuis krijg je het maar niet op orde.
• Je hebt tijd nodig om dingen te verwerken – een film, een gesprek, een beslissing.
• Je kan maar één vraag tegelijk aan en je eten verbrandt als iemand je tijdens het koken een vraag stelt.
• Je voelt je snel verantwoordelijk voor het welzijn van anderen – en vergeet jezelf daarin makkelijk.
• Je ziet het resultaat al helemaal voor je, maar het lukt je maar niet om eraan te beginnen.
• Je snauwt je kind af, terwijl je niet eens wist dat je geïrriteerd was.

Dit zijn geen fouten in je systeem. Dit is je systeem. En dat is helemaal, volkomen normaal. Het is niet stuk en het hoeft al zeker niet gerepareerd te worden.

En wat werkt dan wél?

Leer jezelf opnieuw kennen. Wat werkt voor jou? Dat begint met stilstaan bij jouw brein en jouw leven nu. “Wat speelt er in jouw hoofd? Waar verlang je naar? Wat werkt daarin tegen? En hoe kom je daar wél, met praktische oplossingen die echt bij jou passen?” Dit vraagt om erkennen dat je bent zoals je bent en jij andere oplossingen kiest die buiten de standaard om gaan. Het gaat erom dat het effectief is, terwijl het jou de minste energie kost.

Hier een aantal voorbeelden van wat niet-standaard oplossingen ter inspiratie:

“Altijd spullen kwijt? Zet op max. drie plekken in huis een ‘gevonden voorwerpen’-bak. En als het echt moet: ja, zelfs eentje op de wc.”

“Opruimen met kinderen? Maak er een wedstrijd van. ‘Hoeveel lepels zitten er in de vaatwasser vandaag, Willem?’ Plots is iedereen bloedfanatiek.”

“Probeer met het gezin tien rondslingerende dingen te verzamelen en op zijn plek te leggen. Elk tiental is €0,20 in de spaarpot, voor een uitje naar de dierentuin.”

“Stel je voor: over 10 minuten staat er visite voor de deur. Je lichaam schakelt automatisch naar de noodzakelijkste actie eerst-stand. Dat dus.”

“Roos doet een felgekleurd Loom-armbandje om als ze op is en even niks meer kan hebben van haar dochter van 7. Ze zet een timer van 5 minuten in het zicht. Haar dochter weet: mama is zo weer terug.”

Leestip: Taken uitvoeren en volhouden met AD(H)D

“Rugoefeningen doet Marleen alleen als ze zichzelf toestemming geeft om het heéé stom te vinden dat dat nu eenmaal de rest van haar leven moet om minder rugpijn te hebben. Ze zegt dan ook soms tijdens het oefenen:”Wat is dit ongelooflijk STOM om te doen.’ Zo lukt het haar om er toch elke keer mee te starten.”

“Als Sophie overprikkeld raakt in een vergadering, dan gaat ze even naar de wc. Niet omdat ze moet, maar omdat ze daar wel even alleen kan zijn en diep zuchten.”

“Joost plant bewust meerdere momenten van beweging in op zijn werkdag om te ontprikkelen: bellen doet hij wandelend en naar afspraken pakt hij de fiets in plaats van de auto.”

Je hoeft het niet alleen te doen

Of je nu verlangt naar meer overzicht, rust of grip in huis of in je brein – weet dat je niet alleen bent en dat je het ook niet alleen hoeft te doen. Voel je welkom om contact met mij op te nemen als je hier hulp bij wilt. Soms kan een eenmalig coachingsgesprek je al een heel eind op weg helpen. En soms is een reeks afspraken gewenst om bepaalde thema’s uitgebreider aan te pakken. Ik help je graag om weer lucht te krijgen in je huis en je hoofd.