Update april 2022: Vorig jaar kreeg mijn andere zoon ook de diagnose autisme. Omdat ik zelf tegen een aantal knelpunten aanloop, ben ik ook een onderzoek autisme voor mijzelf gestart. Na elke afspraak schrijf ik op hoe het gesprek ging en de gevoelens en emoties die ik ervaar. Wil je regelmatig een stukje meelezen, schrijf je dan hier in, dan stuur ik je regelmatig een e-mail toe.
Ik ben een moeder van een kind met autisme. Mijn kind is nog jong (12), maar hij weet steeds beter wat hij lastig vindt, waar hij goed in is en wat hij nodig heeft om te doen wat moet gebeuren en daarnaast zoveel mogelijk plezier te kunnen hebben in het leven! Daarom luister ik naar hem naar wat hij nodig heeft en maken we daar plannetjes voor; want hij is voor mij de expert in autisme.
Het talent voor plannen, organiseren, opruimen, structureren en het bedenken van haalbare, praktische oplossingen, daar ben ik deels mee geboren en deel is het noodzaak geweest om structuur aan te brengen in mijn eigen leven. Daar help ik mijzelf mee in het organiseren van mijn gezinsleven, maar als professional organizer kan ik een ander daar ook goed in begeleiden. Om dat te kunnen, luister ik dus vooral naar wat de ander wil en wat past bij die persoonlijke situatie.
Graag wilde ik weten welke (hulp)behoefte er is op het gebied van overzicht en structuur bij volwassenen met autisme, voor meer kennis en begrip in mijn werk als professional organizer, maar ook als moeder. De beste manier om daarachter te komen, was om de experts, namelijk volwassenen met autisme, te bevragen. Op de Facebookpagina van Autisme Nederland stelde ik dan ook de volgende vraag:
‘Heb jij moeite met plannen en organiseren? Hoe uit zich dat? Wat voor hulp zou je hierbij kunnen gebruiken?’
De reacties waren massaal; geweldig! Heel leerzaam wat daar allemaal werd aangegeven waar de knelpunten zitten. Ook las ik geweldige tips van jullie zelf wat al wél werkt. Heel mooi om te zien hoe iedereen elkaar hiermee al kan voorzien van allerlei goede tips.
Genoemde knelpunten
- Moeite met het behouden van overzicht in alles wat moet;
- Moeite met het maken van een realistische planning met een goede balans (hoe maak je een goede verdeling van alle taken over de week, hoe houd je rekening met je energiebalans zodat er geen overprikkeling ontstaat, hoe plan je voldoende hersteltijd in voor jezelf)
- Moeite om een goede verdeling te maken tussen reguliere taken (wat elke week of elke 2 weken terugkomt zoals huishouden, inplannen van alle maaltijden, huishoudelijke taken) en extra taken);
- Moeite met inschatten hoe lang iets duurt;
- Moeite met prioriteren (wat moet eerst af);
- Moeite met het uitvoeren en volhouden van de planning: beginnen met taken, afmaken van taken, stoppen met een taak (eenmaal bezig, wordt de tijd vergeten en komen overige taken in de knel), energie is op een gegeven moment op om de planning te blijven volgen, snel afwijken van de planning);
- Uitstelgedrag: Eerst de leuke taken doen, de rest uitstellen;
- Moeite met het overzien van het opruimen en het afmaken van taken (snel afgeleid, als je door een ruimte loopt zie je daar een taak en start je daarmee en de oorspronkelijke taak blijft liggen; soms op meerdere plekken in huis tegelijk bezig);
- Snel afgeleid door reclames, social media, de omgeving;
- Stress als je op een overzicht ziet wat er allemaal gepland staat en moet;
- Moeite om af te wijken van de planning: geeft onrust en stress;
- Moeite met de afhankelijkheid van anderen, die de planning of to-do lijst in de war schoppen;
- Moeite met anderen die je onderbreken tijdens het uitvoeren van je taken, zoals het stellen van een vraag of als iemand iets anders doet dan je zelf in gedachten had.
- Moeite met plannen als andere mensen chaotisch zijn en geen duidelijkheid geven;
Tips aan elkaar
- Kijk naar jouw eigen persoonlijke situatie en stem daar de hulp op af: wat voor een ander werkt, hoeft niet voor jou te werken;
- Kijk naar wat voor jou persoonlijk al werkt: wat gaat er al goed? Door daarnaar te kijken kan je dichter bij een methode komen die voor jou werkt;
- Maak een overzichtelijke planning van alles wat nodig is in het leven om de boel op orde te houden;
- Gebruik voor het houden van overzicht een planbord (bijvoorbeeld in de keuken), (digitale) agenda (Geef me de 5 agenda), familieplanner, picto-agenda en/of bulletjournal;
- Werk met beloningen: Geef jezelf een beloning voor een afgeronde taak: Vink af op de planning wat je al gedaan hebt;
- Zorg ervoor dat je inzicht krijgt in de hoeveel taken die je per week aan kunt;
- Plan voldoende (schakel)tijd én rustmomenten in tussen afspraken/taken voor onverwachte dingen, zodat de kans klein is dat je achter komt te lopen met de planning. Autisme-its-me deelde een blog over schakelmomenten;
- Als je afgeleid bent, ga dan terug naar de planning en stel jezelf de vraag: ‘Waar was ik oorspronkelijk mee bezig?’
- Evalueer elke avond hoe jouw dag is verlopen: wat ging goed, wat niet, hoe kan het anders?
- Deel je taken op in kleinere deeltaken, zodat een grote taak beter te behappen is én je meer zicht krijgt op wat er allemaal komt kijken bij een taak (let wel op dat dit niet teveel kleine deeltaken worden, waardoor je verzandt). Dit kost tijd om te doen, maar door dit vol te houden, gaat dit uiteindelijk meer rust opleveren;
- Laat iemand met jouw planning meekijken die je kan helpen, adviseren, tips geven of jouw planning realistisch is en iemand die je scherp kan houden op het pakken van voldoende rust;
- Als je het lastig vindt als anderen jou onderbreken in jouw planning en organisatie, vraag de ander dan om rust en ruimte tot je klaar bent;
- Vraag om duidelijkheid als niet helder is wat er van een ander van jou wordt verwacht.
Conclusie
Het is onmogelijk voor mij om op basis van de vele reacties algemene tips en adviezen te geven, juist omdat het zo persoonlijk is waar iemand hulp bij zoekt. Misschien heb je al veel aan de tips van lotgenoten waar je mee verder kunt! Ik hoop het van harte.
Als ik zelf op zoek ben naar tips of adviezen over een bepaalde onderwerp, dan zie ik dat het liefst in een overzichtelijk artikel of document, in plaats van allerlei verschillende plekken waar ik moet zoeken. Vandaar dat ik ook graag alle knelpunten en tips bij elkaar wilde zetten in dit artikel.
Daarnaast plaats ik meermalen per week een bericht op mijn Facebookpagina Marleen Brengt Structuur.
Ook daar probeer ik zoveel mogelijk informatie zoals tips, quotes tools en blogs over structuur te bundelen en te delen voor meer rust en ruimte om de dingen te doen die jij wilt. Je kunt me daar ook volgen.
Uiteindelijk kan ik iemand als professional organizer het beste helpen met 1-op-1 contact, waardoor we kunnen inzoomen op jouw persoonlijke situatie en specifiek aan de slag kunnen zodat jij meer rust, overzicht en daardoor meer tijd en ruimte voor plezier krijgt. Daar zijn wel kosten (en niet te vergeten een tijdelijke tijdinvestering) aan verbonden. Het is dus belangrijk om je af te vragen in hoeverre jouw knelpunten jou belemmeren in jouw dagelijks leven en of je wilt investeren in een duurzame verandering. Je kunt altijd contact met mij opnemen om te bekijken of ik je daarbij kan helpen, of dat ik je beter kan doorverwijzen naar iemand anders.
